Τεράστιο κεφάλαιο πολιτισμικής διπλωματίας

πρ. αν. Καθηγητής στη Σχολή Διεθνών Σπουδών τής Γαλλίας.

Γνωρίζετε ότι επί πολλά χρόνια γίνεται τελευταία πολλή συζήτηση για το «πολυπολιτισμικό μοντέλο». Πάνω από 25 χρόνια είναι που γεννήθηκε αυτή η υπόθεση και με τη γνωστή ορμή και συνεχή επανάληψη με την οποία επιβάλλονται οι βασικές ιδέες σ’ αυτόν τον κόσμο, αναμασήθηκε πολλές φορές. Πολλές χώρες μπορούν να έχουν «πολυπολιτισμικό μοντέλο».

    Μία στον κόσμο χώρα δεν δικαιούται να έχει «πολυπολιτισμικό μοντέλο». Και αυτή είναι αυτή η χώρα: η Ελλάδα. Διότι ο δικός της πολιτισμός είναι ο κυρίαρχος παγκόσμιος πολιτισμός. Αυτός ο πολιτισμός επικράτησε. Δηλαδή τί να κάνουμε; Συνέβη!

     Ποιές είναι οι αξίες τού πολιτισμού αυτού; Η Δημοκρατία, οι ατομικές ελευθερίες, η ανθρωπιστική διάσταση τού ανθρώπου ως ιδιοπροσωπίας, ως ατόμου, ως προσώπου. Αυτά όλα τα χαρακτηριστικά—κυρίαρχα σήμερα ακόμα και σε χώρες οι οποίες έχουν αντιδημοκρατικές κυβερνήσεις—ουδείς τολμάει να τα κρίνει, να κρίνει την ιδέα τής Δημοκρατίας. Είναι η κυρίαρχη ιδέα. Και αυτή η ιδέα είναι η ιδέα που γεννήθηκε εδώ, βέβαια, και είναι σύμφυτη με τον Ελληνικό Πολιτισμό. Όμως αυτή η πραγματικότητα, τής μοναδικότητας τού κυρίαρχου Ελληνικού Πολιτισμού, μάς δίνει ένα τεράστιο κεφάλαιο πολιτισμικής διπλωματίας.

    Ο πολυπολιτισμός έτσι κι’ αλλιώς «ανατινάχθηκε» στο BATACLAN  ένα  βράδυ  τού  Νοέμβρη  στο  Παρίσι,  με  τα  γνωστά τραγικά γεγονότα. Η Δημοκρατία υφίσταται επιθέσεις τόσον από τα πολιτικά άκρα όσο και από μία οικονομική ελίτ, που βρίσκει πολύ προσοδοφόρα άλλα συστήματα, όπως το κινεζικό για παράδειγμα, απ’ ότι τη Δημοκρατία, πού έχει τούς μπελάδες της, έχει διαδικασίες, ελεύθερη βούληση, ελεύθερη γνώμη κ.λπ.

    Αυτό το χτύπημα όμως μάς αφορά πάρα πολύ ως πολίτες που πιστεύουμε στη Δημοκρατία και κυρίως ως Έλληνες που έχουμε την παρακαταθήκη της και που οφείλουμε να την υπερασπιζόμαστε. Γιατί έχει τόση σημασία; Γιατί η Αθηναϊκή Δημοκρατία, η Αττική Δημοκρατία, βασίζεται σε μια προϋπόθεση. Η προϋπόθεση τής ύπαρξης τής Αθηναϊκής Δημοκρατίας, η προϋπόθεση τής συμμετοχής τού πολίτη στις αποφάσεις όλες, είναι η ΚΟΙΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ. Αυτή είναι η βάση. Προϋποτίθεται ότι η ΚΟΙΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ, που αναπτύσσεται μέσα από την πόλη, που είναι μία πόλις που διδάσκει—τίποτε δεν είναι τυχαίο στην ελληνική αρχιτεκτονική—συν η Αττική Τραγωδία, που είναι το μεγάλο σχολείο, συν τα γυμναστήρια, η αγορά και όλα όσα γνωρίζουμε, αυτή η ΚΟΙΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ που όλοι οι Αθηναίοι αποκτούν, τούς καθιστά δυνατούς να συμμετέχουν στη διοίκηση τής πόλεως, των πραγμάτων τής πόλεως. Είναι λοιπόν η Δημοκρατία μας Δημοκρατία Παιδείας, ΚΟΙΝΗΣ πρωτίστως.

    Γι’ αυτό και η Πρόταση που κάνει ο κ. Ξυνής είναι μεγάλης σημασίας όχι μόνον για την Ελλάδα, αλλά είναι και για τη Δημοκρατία και για τις ανθρωπιστικές αξίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Πρότασή του είναι διορατική και απλή, όπως είναι όλα τα διορατικά και σημαντικά πράγματα. Ο Θεός να δώσει, τώρα με αυτό το βιβλίο οι ιθύνοντες, όπως ειπώθηκε πριν, θα γνωρίζουν. Το θέμα είναι εάν θέλουν.